info@parynplants.com

«سپندارمزگان» یا «ولنتاین»؛ مناسب ترین روز عشق برای ما ایرانیان کدام است؟ - گیاهان آپارتمانی پارین

خانه / «سپندارمزگان» یا «ولنتاین»؛ مناسب ترین روز عشق برای ما ایرانیان کدام است؟ - گیاهان آپارتمانی پارین
love day
۲۸ دی ۱۳۹۹
بدون دیدگاه

در فرهنگ های مختلف روزی را برای ستایش عشق در نظر گرفته اند که هر ساله آن را جشن گرفته و گرامی می دارند. دو روز از میان مهمترین روزها ولنتاین مربوط به مسیحیان جهان و سپندارمزگان مربوط به ایرانیان است که در زیر به آنها خواهیم پرداخت. البته اخیرا مسئولین روز ازدواج حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س) را روز عشاق اسلامی اعلام کرده اند که به دلیل پیشینه اندک کمتر مورد توجه واقع شده است.

داستان ولنتاین چیست؟

روز ولنتاین یا روز عشق هر سال در روز ۱۴ فوریه جشن گرفته می شود و روزی است که در آن افراد، محبت و علاقه ی خود را به یکدیگر با فرستادن کارت، گل، شکلات، کادو و پیام های عاشقانه نشان می دهند. اما این سنتی است که امروزه مرسوم است؛ جالب است بدانید که ولنتاین از اول هم به این گونه برگزار نمی شد!

ولنتاین چه کسی بوده است؟

اعتقاد عام بر این است که ولنتاین، نام کشیشی رومی در قرن سوم میلادی بوده است. در آن زمان امپراطور وقت روم، کلادیوس دوم، ازدواج را منع کرده بود؛ چون اعتقاد داشت سربازان متاهل جنگجویان بدی هستند. اما کشیشی به نام سینت ولنتاین که این کار کلادیوس را درست نمی دانست و مراسم ازدواج را به صورت مخفیانه انجام می داد.

کلادیوس بعد از مدتی این موضوع را فهمید و به دستور او ولنتاین زندانی و سپس به مرگ محکوم شد. ولنتاین به زندان افتاد و در آنجا عاشق دختر کور زندانبان شد. روز ۱۴ فوریه که روز اعدام ولنتاین بود و او را برای اعدام می بردند نامه ای برای دختر زندانبان نوشت و در آخر نامه نوشت “از طرف ولنتاین تو”.

خاستگاه خونین ولنتاین

همانطور که گفته شد، روز ولنتاین، زمان جشن عشق و علاقه و بوسه است. اما خاستگاه این جشن شکلاتی و شیرین، در واقع تیره و تار و خونین است. این روز، روزی است که علاوه بر کشته شدن سینت ولنتاین در آن توسط رومی ها، در دو سال متفاوت از قرن ۳ میلادی نیز دو مرد دیگر به همین نام اعدام شدند.

با اینکه هیچ کس منشا دقیق این جشن را نمی داند اما جایی که احتمالا آغاز شده روم باستان است یعنی جایی که مردها عادت داشتند زن ها را بزنند!

روز ولنتاین از کی شروع شد؟

اولین بار ولنتاین، در سال ۴۹۶ میلادی اتفاق افتاد. این جشن، یک رسم قدیمی به شمار می رود که ریشه در یک فستیوال رومی دارد. رومی ها در اواسط فوریه که برای آن ها آغاز بهار بود، جشنی به نام لوپرکالیا برگزار می کردند.

جشن ولنتاین در گذشته

از ۱۳ تا ۱۵ فوریه رومی ها جشنی برگزار می کردند که در آن یک بز و یک سگ را قربانی می کردند و با شلاقی که از پوست قربانی ها می ساختند زنان را می زدند. به گفته ی تاریخ شناسان، زنان جوان صف می کشیدند تا از مردان شلاق بخورند. آن ها اعتقاد داشتند این کار باعث می شود باروری شان بیشتر شود!

جشن وحشیانه ی رومی ها شامل یک بازی دوست یابی هم می شد که در آن، مردان اسم زن ها را از یک ظرف بیرون می کشیدند و این زوج تا آخر جشن با هم بودند و اگر با هم سازش داشتند بیشتر با هم می ماندند.

رومی ها به روایت دیگری هم بنیان گذار روز عشاق هستند. امپراطور کلادیوس دوم دو مرد را که هر دو ولنتاین نام داشتند در روز ۱۴ فوریه در دو سال متفاوت در قرن سوم اعدام کرد. کلیسای کاتولیک به منظور بزرگداشت شهادت این دو فرد، روز ولنتاین را جشن می گیرد.

بعدها پاپ گلاسیوس اول در قرن پنجم روز ولنتاین را با فستیوال لوپرکالیا تلفیق کرد تا آداب کافران را از لوپرکالیا بزداید. به نظر مورخان، این فستیوال جشن عیاشی و میگساری بود اما مسیحی ها به آن جنبه ی مذهبی دادند و حتی این باعث نشد که ولنتاین روز عشق و باروری نباشد.

در همین دوران نورمن ها جشنی به نام گالاتین داشتند. کلمه ی گالاتین یعنی عاشق زن ها. این جشن گاهی با روز ولنتاین اشتباه گرفته می شد چون این دو، تا حدودی شبیه هم بودند.

ویلیام شکسپیر هم در شعرهایش به روز ولنتاین توجه ویژه ای کرد و باعث محبوبیت این روز در سراسر بریتانیا و اروپا شد.

با گذشت سال ها، این جشن شیرین تر شد. شوسر و شکسپیر در اشعار خود به آن پرداختند و این روز در بریتانیا و اروپا محبوب تر شد. کارت های دست ساز کاغذی در قرون وسطی تبدیل به یادگاری های محبوب کوتاه مدت آن دوران شد. سرانجام این سنت راه خود را به آمریکا باز کرد؛ انقلاب صنعتی باعث تولید کارت های چاپی در قرن ۱۹ شد و در ۱۹۱۳ هالمارک کاردز که شرکتی در کانزاس بود اقدام به تولید انبوه کارت های ولنتاین کرد. فوریه دیگر از آن به بعد مثل قبل نبود.

امروزه این روز بریز و بپاشی حسابی دارد! طبق تحقیقات بازاری که انجام گرفته فروش در سال های گذشته در این روز به ۱۷.۶ میلیارد دلار رسیده و هر سال انتظار می رود این رقم بیشتر و بیشتر شود.

این بهره گیری اقتصادی از ولنتاین آن را برای خیلی ها خراب کرده است. جامعه شناسان می گویند مثلا اگر مردم کارت های ولنتاین را نخرند، آن کارت ها به فروش نمی رسد و سوء استفاده کنندگان از این مراسم، ورشکست می شوند.

این جشن همچنان به انواع مختلف ادامه دارد. خیلی ها پول های آنچنانی خرج می کنند و برای عشق خود جواهرات و اکسسوری های گران قیمت و گل می خرند. بقیه نیز خودشان را مهمان می کنند و تنهایی غذا می خورند و به خودشان شکلات هدیه می دهند.

سپندارمذگان روز عشاق ایرانی

روز عشق ایرانی یا همان سپندارمذگان (سپندارمزگان) که با نام های اسپندگان و یا اسفندگان هم شناخته می شود روزی است که آن را معادل ولنتاین می دانند. اما با تاریخی کهن تر از روز ولنتاین که ویژه ایرانیان باستان بوده و این روز را به خاطر بزرگداشت زن و زمین جشن می گرفتند.

گرچه هنوز اختلاف نظرهایی برای تاریخ این روز وجود دارد اما تاریخ دقیق روز سپندارمذگان در ایران باستان ۵ اسفند ماه بوده که در آن سال ها ماه های سال همگی ۳۰ روز بوده اند.

در تقویم جدید ایرانیان چون ۶ ماه اول سال ۳۱ روزه هستند بنابراین برخی معتقدند باید این روز را در ۲۹ بهمن جشن بگیرند.

اما برخی هنوز نیز معتقدند اسم اسپندگان نام پنجمین روز از ماه اسفند است و باید در همان ماه نیز جشن گرفته شود. گرچه به نظر می رسد بیشتر ایرانیان ۲۹ بهمن را برای تبریک گفتن این روز جشن می گیرند.

love day
جشن سپندارمذگان چیست؟

جشن اسفندگان یا اسپندگان (سپندارمذگان) یکی از جشن‌های ایرانی است که در روز پنجم اسفند برگزار می‌شود. ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه آورده‌ است که ایرانیان باستان روز پنجم اسفند را روز بزرگداشت زن و زمین می‌دانستند.

تاریخ دقیق سپندارمذگان

اگرچه منابع کهن از جمله ابوریحان این جشن را در روز پنجم اسفند ذکر کرده اند. ولی با توجه به تغییر ساختار تقویم ایرانی در زمان خیام که پس از ابوریحان میزیسته، و سی و یک روزه شدن شش ماه نخست سال در گاه شماری ایرانی، تاریخ ذکر شده در منابع کهن را باید به روز رسانی کرد.

امروز زرتشتیان آن را در روز اسفند (سپندارمذ – پنجمین روز) از ماه اسفند (سپندارمذ) برابر با بیست و نهم بهمن در گاهشماری خورشیدی امروزین برگزار می کنند.

عموم پژوهشگران (از جمله استادان: ابراهیم پورداوود، جلیل دوستخواه، رضا مرادی غیاث آبادی و پرویز رجبی) زمان درست این جشن را ۵ اسفند می‌دانند و ابداعات جدید در انتقال آن به ۲۹ بهمن را نا درست می‌ انگارند.

واژه فارسی «اسفند» : در زبان فارسی امروز، از واژه پهلوی «سپندارمت-Spandarmat» و اوستایی «سپِنتَه آرمَئی تی-SpentaArmaiti» بر گرفته شده است.

تاریخچه سپندارمذگان

در گاه‌شماری‌ های گوناگون ایرانی، علاوه بر این که ماه‌ها نام داشتند، هریک از روزهای ماه نیز یک نام داشتند.

برای نمونه روز نخست هر ماه «روز اورمزد»، روز دوم هر ماه، روز بهمن (سلامت، اندیشه) که نخستین صفت خداوند است، روز سوم هر ماه، اردیبهشت یعنی «بهترین راستی و پاکی» که باز از صفات خداوند است، روز چهارم هر ماه، شهریور یعنی «شاهی و فرمانروایی آرمانی» که خاص خداوند است و روز پنجم هر ماه، «سپندارمذ» بوده‌است. سپندار مذ لقب ملی زمین است.

یعنی گستراننده، مقدس، فروتن. زمین نماد عشق است چون با فروتنی، تواضع و گذشت به همه عشق می‌ورزد. زشت و زیبا را به یک چشم می‌نگرد و همه را چون مادری در دامان پر مهر خود امان می‌دهد.

به همین دلیل در فرهنگ باستان اسپندارمذگان را به‌عنوان نماد مهر مادری و باروری می‌پنداشتند.

در هر ماه، یک بار، نام روز و ماه یکی می‌شده‌است که در همان روز که نامش با نام ماه مقارن می‌شد، جشنی ترتیب می‌دادند متناسب با نام آن روز و ماه. مثلا شانزدهمین روز هر ماه، «مهر» نام داشت و که در ماه مهر، «مهرگان» لقب می‌گرفت و می‌بینیم که چگونه هر جشنی با معنی و مفهوم عمیق خود برای مردم شادی می‌آفرید.

روز آبان در ماه آبان جشن «آبانگان» است یعنی جشن ستایش آب و روز آذر در ماه آذر جشن «آذرگان» است یعنی جشن ستایش آتش و همین طور روز پنجم ماه دوازدهم (اسفند)، «سپندارمذ» یا «اسفندار مذ» نام داشت که جشنی با همین عنوان می‌گرفتند.

«سپندارمذگان» روز زن و زمین است.روز پنجم اسفند در همه گاه‌شماری‌های ایرانی به عنوان روز جشن اسپندار مذگان شناخته می‌شود.

کدام روز را جشن بگیریم؟
نگارنده برای خود معتقد است سپندارمذگان متناسب با فرهنگ و اقلیم زندگی او پدید آمده است و قدمتی دیرینه هم دارد. اما افراد مختار هستند برای شادی و بزرگداشت یکی از زیباترین پدیده های بشری روز مناسب خود را انتخاب کنند.
مقالات مرتبط
نظرات

لطفا نظرتان را بفرمائید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دسته بندی محصولات

عضویت در خبرنامه